طرح مجتمع پتروشیمی شازند (اراک) یکی از عظیم ترین طرح های صنعتی بعد از پیروزی انقلاب شکوهمند اسلامی ایران است. این طرح مهم و زیربنایی در راستای سیاست کلی صنعت پتروشیمی در زمینه ایجاد و توسعه صنایع مادر، توسعه و رونق صنایع پایین دستی و هماهنگ با اهداف اقتصادی، اجتماعی برنامه پنج ساله اول نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران گام های نهایی تکمیلی را پشت سر گذاشته و به بهره برداری رسیده است.
صنعت پتروشیمی به عنوان یکی از شاخههای کلیدی اقتصاد صنعتی کشورها، نقش مهمی در توسعه صنایع پاییندستی، اشتغالزایی و صادرات ایفا میکند. در ایران، شرکت پتروشیمی شازند به عنوان یکی از بزرگترین و پیشرفتهترین مجتمعهای پتروشیمی، با تولید محصولات متنوع و باکیفیت، سهم قابل توجهی در این حوزه دارد. این مقاله با هدف معرفی کامل و علمی شرکت پتروشیمی شازند، بررسی تاریخچه تأسیس، ساختار مدیریتی، محصولات و خدمات، فناوریهای تولید و چشماندازهای آینده آن نگارش شده است.
شرکت پتروشیمی شازند که در ابتدا با نام پتروشیمی اراک شناخته میشد، در سال ۱۳۶۶ به ثبت رسید و فعالیتهای اولیه خود را در سالهای دهه ۷۰ خورشیدی آغاز کرد. این مجتمع صنعتی در استان مرکزی، شهرستان شازند واقع شده است و به تدریج توسعه یافته تا به یکی از قطبهای مهم صنعت پتروشیمی ایران تبدیل شود. تغییر نام رسمی شرکت از پتروشیمی اراک به پتروشیمی شازند در سال ۱۳۸۹ به تصویب رسید که نشاندهنده ارتباط مستحکم شرکت با منطقه شازند و تعهد به توسعه آن بود.
طراحی و راهاندازی این مجتمع از سال ۱۳۶۳ توسط سازمان سرمایهگذاری صنایع پتروشیمی آغاز گردید و واحدهای الفین، که بخش اصلی تولید پلیمرها به شمار میآید، نخستین بخشهایی بودند که راهاندازی شدند. پس از آن، واحدهای متعدد دیگر با تمرکز بر تولید محصولات پلیمری و شیمیایی به خطوط تولید افزوده شدند تا تنوع محصولات شرکت به سطح قابل توجهی برسد.
شرکت پتروشیمی شازند به صورت سهامی عام فعالیت میکند و دارای هیئتمدیرهای متشکل از متخصصان با تجربه در حوزههای صنعت، اقتصاد و مدیریت است. مدیریت اجرایی شرکت زیر نظر مدیرعامل که در حال حاضر مهندس عباس کریمی است، سازماندهی شده است.
رئیس هیئتمدیره شرکت، آقای محمد خزائی کوهپر، با سالها تجربه در مدیریت صنایع پتروشیمی، راهبردهای کلان شرکت را هدایت میکند. هیئتمدیره نقش کلیدی در تعیین سیاستها، نظارت بر عملکرد و تصویب برنامههای توسعه دارد.
سازمان شرکت در بخشهای مختلف تولید، تحقیق و توسعه، بازرگانی، مالی، منابع انسانی و کنترل کیفیت ساختار یافته است تا کلیه فرایندها به صورت منسجم و کارآمد مدیریت شوند.
محصولات پتروشیمی شازند شامل طیف گستردهای از مواد پلیمری و شیمیایی پایه است که در صنایع مختلف کاربرد فراوان دارند. این محصولات عمدتاً در قالب پلیمرها و مواد شیمیایی واسطه تولید میشوند و به دو دسته کلی محصولات پلیمری و شیمیایی تقسیم میشوند.
پلیاتیلن سبک (LDPE): این محصول با ویژگی انعطافپذیری بالا و مقاومت مناسب، در تولید فیلمهای بستهبندی، کیسههای پلاستیکی، و پوشش کابلهای برق کاربرد فراوان دارد.
پلیاتیلن سنگین (HDPE): این نوع پلیمر به دلیل مقاومت مکانیکی بالا و دوام زیاد، برای تولید لولههای انتقال آب و فاضلاب، بطریها، و قطعات صنعتی به کار میرود.
پلیپروپیلن (PP): به دلیل خواص حرارتی و شیمیایی مناسب، در تولید قطعات خودرو، لوازم خانگی، منسوجات و بستهبندیها استفاده میشود.
پلیاتیلن ترفتالات (PET): این محصول عمدتاً در تولید بطریهای نوشیدنی و الیاف مصنوعی کاربرد دارد و یکی از مواد مهم در صنایع بستهبندی و نساجی است.
استایرن مونومر (SM): ماده اولیه برای تولید پلیمرهایی مانند پلیاستایرن و ABS که در ساخت قطعات صنعتی و لوازم مصرفی به کار میرود.
مونو اتیلن گلایکول (MEG): این ماده در تولید ضدیخ، الیاف پلیاستر و رزینها استفاده میشود.
دی اتیلن گلایکول (DEG): به عنوان ماده اولیه در ساخت رزینها، پلاستیکها و مواد شوینده کاربرد دارد.
پلیاتیلن گلایکول (PEG): این ماده کاربردهای گستردهای در داروسازی، محصولات آرایشی و بهداشتی دارد.
پتروشیمی شازند با بهرهگیری از فناوریهای روز دنیا و سرمایهگذاری در تجهیزات پیشرفته، توانسته است فرایندهای تولید خود را به سطحی قابل رقابت در بازارهای جهانی برساند. استفاده از تکنولوژیهای نوین در بخشهای مختلف از طراحی راکتورها تا کنترل کیفیت محصولات، نقش مهمی در افزایش بهرهوری و کاهش ضایعات ایفا کرده است.
واحد تحقیق و توسعه پتروشیمی شازند به طور مستمر در حال بهبود فرمولاسیونها، ارتقاء گریدهای تولیدی و توسعه محصولات جدید است تا پاسخگوی نیازهای متغیر بازارهای داخلی و صادراتی باشد.
علاوه بر تولید محصولات، شرکت پتروشیمی شازند خدمات فنی و مشاورهای متنوعی را به مشتریان خود ارائه میدهد. این خدمات شامل آموزش نحوه استفاده بهینه از محصولات، پشتیبانی فنی در فرآیندهای تولید، و خدمات پس از فروش است.
واحد کنترل کیفیت شرکت با نظارت دقیق بر تمام مراحل تولید، تضمین میکند که محصولات عرضه شده مطابق با استانداردهای داخلی و بینالمللی باشد و رضایت مشتریان را جلب کند.
شرکت پتروشیمی شازند با حضور گسترده در بازارهای داخلی و بینالمللی، یکی از صادرکنندگان مطرح محصولات پتروشیمی در منطقه به شمار میرود. این شرکت موفق به کسب گواهینامههای متعدد بینالمللی مانند ISO 9001، ISO 14001 و ISO 45001 شده که نشاندهنده تعهد به کیفیت، ایمنی و محیط زیست است.
از جمله دستاوردهای برجسته پتروشیمی شازند میتوان به دریافت جوایز متعددی در زمینه بهرهوری، تولید ملی و صادرات اشاره کرد که بیانگر جایگاه ممتاز آن در صنعت پتروشیمی ایران است.
پتروشیمی شازند چشماندازی بلندمدت برای توسعه ظرفیت تولید، بهبود کیفیت محصولات، توسعه بازارهای صادراتی و سرمایهگذاری در تحقیق و توسعه دارد. این شرکت متعهد به رعایت اصول پایداری زیستمحیطی و مسئولیت اجتماعی است و در برنامههای آتی خود تلاش میکند تا ضمن کاهش اثرات زیستمحیطی، بهرهوری انرژی را افزایش دهد.
توسعه همکاریهای بینالمللی، جذب فناوریهای نوین و ارتقاء توانمندیهای نیروی انسانی از دیگر اهداف کلیدی پتروشیمی شازند است که در مسیر حفظ جایگاه خود به عنوان یکی از قطبهای صنعت پتروشیمی منطقه عمل میکند.
شرکت پتروشیمی شازند با بیش از سه دهه تجربه و فعالیت مستمر، به عنوان یکی از پیشروهای صنعت پتروشیمی ایران، توانسته است با تولید محصولات متنوع و باکیفیت، ارائه خدمات جامع و بهکارگیری فناوریهای نوین، جایگاه خود را در بازارهای داخلی و بینالمللی تثبیت کند. تلاش مستمر در جهت توسعه و نوآوری، تعهد به مسئولیتهای زیستمحیطی و اجتماعی، و مدیریت حرفهای، پتروشیمی شازند را به نمادی از موفقیت در صنعت پتروشیمی ایران تبدیل کرده است.