«معاونت محیط زیست دریایی و تالاب ها با تمرکز بر مدیریت پایدار دریاها، صیانت از اکوسیستمهای دریایی، پایش آلودگیها و هدایت برنامههای ملی حفاظت از منابع ساحلی فعالیت میکند. معرفی کامل مدیران، ساختار اجرایی، مأموریتها و پروژههای کلان این معاونت را در این صفحه بخوانید.»
Deputy Minister of Marine Environment and Wetlands
معرفی
”
معاونت محیط زیست دریایی و تالاب ها”
معاونت محیطزیست دریایی و تالاب ها یکی از بخشهای تخصصی سازمان حفاظت محیطزیست است که مسئول سیاستگذاری، برنامهریزی، حفاظت و احیای اکوسیستمهای دریایی، ساحلی و تالاب های کشور است. این معاونت بر پایش آلودگیهای دریایی، مدیریت مناطق حساس، حفاظت از تنوع زیستی و اجرای طرحهای ملی احیای تالاب ها نظارت دارد. از مهمترین مأموریتهای آن، مدیریت سواحل، مقابله با آلودگیهای نفتی، حفاظت از زیستگاههای حساس مانند خلیجفارس و دریای خزر، و همکاری با نهادهای بینالمللی است. این معاونت همچنین راهبردهای ملی برای بهرهبرداری پایدار از منابع دریایی و تالابی را تدوین و اجرا میکند.
نقش و کارکردهای معاونت محیط زیست دریایی و تالاب ها در حفاظت از اکوسیستمهای آبـی ایران
معاونت محیط زیست دریایی و تالاب ها بهعنوان یکی از مهمترین زیرمجموعههای سازمان حفاظت محیط زیست، مسئولیت راهبردی حفاظت، احیا و مدیریت پایدار اکوسیستمهای آبی کشور — از پهنههای گسترده دریایی تا تالاب های حساس — را برعهده دارد. ایران با دارا بودن سواحل طولانی در شمال و جنوب، و وجود دهها تالاب بینالمللی و ملی، نیازمند نهادی تخصصی است که بتواند همزمان مسائل پیچیده محیطزیستی، عوامل انسانی، فشارهای توسعهای و تهدیدات اقلیمی را مدیریت کند. این معاونت دقیقاً با همین مأموریت شکل گرفته و نقش محوری در سیاستگذاری محیط زیست آبی کشور دارد.
۱. مأموریتها و مسئولیتهای کلان
نخستین محور فعالیت این معاونت، تدوین و اجرای سیاستها و برنامههای ملی برای حفاظت از زیستبومهای دریایی و تالاب ها است. این فعالیتها شامل پایش آلودگی های دریایی، مدیریت سواحل، حفاظت از تنوع زیستی آبی، مقابله با تخریب زیستگاهها و کنترل بهرهبرداری های غیرمجاز است. همچنین این معاونت وظیفه دارد راهبردهای ملی برای مقابله با آلودگی نفتی، تغییرات اقلیمی، فرونشست تالاب ها و کاهش سطح آب را طراحی و پیگیری کند؛ موضوعاتی که امروزه تهدید جدی برای اکوسیستم های کشور بهویژه تالاب های هورالعظیم، هامون، انزلی و میانکاله هستند.
۲. برنامهها و پروژههای اصلی
معاونت محیط زیست دریایی و تالاب ها پروژههای گستردهای را در سطح ملی اجرا میکند که از جمله مهمترین آنها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
– طرح مدیریت و احیای تالاب های ایران
این طرح یکی از بزرگترین برنامه های محیطزیستی کشور است که با همکاری سازمانهای بینالمللی مانند JICA و کنوانسیون رامسر اجرا شده و هدف آن احیای تالاب های بحرانی، بازگرداندن تنوع زیستی و ایجاد برنامههای مشارکت جوامع محلی است.
– پایش آلودگیهای دریایی و سواحل
این معاونت با ایجاد شبکه پایش دریایی، وضعیت آلودگی نفتی، فاضلابی، میکروپلاستیکها و سایر آلایندهها را بررسی کرده و گزارشهای دورهای برای تصمیمگیری مدیریتی و مراجع ذیصلاح ارائه میدهد.
– مدیریت مناطق حفاظتشده ساحلی و دریایی
معرفی، شناسایی و نظارت بر مناطق حساس مانند جزایر چهارگانه خلیج فارس، سواحل مکران، تالاب های شمال کشور و خورهای جنوبی از دیگر وظایف اساسی این معاونت است.
– مقابله با تخریب ساحل و تجاوز به حریم دریا
در سالهای اخیر فشار توسعهای و ساختوساز غیرقانونی تهدید جدی برای زیستبومهای ساحلی بوده است. این معاونت با همکاری دستگاههای قضایی و اجرایی، مسئول پیشگیری و برخورد با این تخلفات است.
۳. خدمات تخصصی و نقش کارشناسی
گرچه معاونت یک نهاد اجرایی ـ کارشناسی است و «محصول» تجاری ندارد، اما مجموعهای از خدمات تخصصی ارائه میدهد که نقش تعیینکنندهای در سلامت محیط زیست آبی ایران دارد. این خدمات شامل:
تهیه گزارشهای ارزیابی زیست محیطی پروژههای ساحلی و دریایی
صدور مجوزهای زیست محیطی برای فعالیتهای دریایی مانند اسکلهها، بنادر، قایقرانی و برداشت منابع ساحلی
ایجاد بانک اطلاعاتی جامع از اکوسیستمهای دریایی و تالاب ها
آموزش و فرهنگسازی در جوامع محلی و ذینفعان
ارائه راهبردهای علمی برای مدیریت پایدار منابع آبی
این معاونت همچنین رابط اصلی ایران با نهادهای بینالمللی مانند کنوانسیون رامسر، کنوانسیون تهران (حفاظت محیط زیست خزر) و سازمانهای منطقهای حفاظت از خلیج فارس است؛ نقشی که برای تعاملات محیطزیستی و دیپلماسی محیط زیست کشور اهمیت زیادی دارد.
۴. اهمیت راهبردی فعالیتهای معاونت
ایران در دهههای اخیر با بحرانهای متعدد محیطزیستی مواجه بوده است: خشکشدن تالاب ها، آلودگی نفتی، مرگومیر پرندگان مهاجر، افزایش رسوبات و ورود پسماندها به دریاها، و اثرات شدید تغییرات اقلیمی. بدون وجود ساختاری مانند معاونت محیط زیست دریایی و تالاب ها، مدیریت این بحرانها عملاً ناممکن بود.
کار این معاونت نهتنها به حفظ تنوع زیستی کمک میکند، بلکه بهطور مستقیم بر معیشت ساحلنشینان، امنیت غذایی، گردشگری پایدار، شیلات، سلامت جامعه و پایداری اقتصادی کشور اثرگذار است.
جمعبندی
معاونت محیط زیست دریایی و تالاب ها سنگبنای مدیریت زیستبومهای آبی ایران است. این نهاد با اجرای برنامههای گسترده، پایش دقیق، سیاستگذاری حرفهای و همکاری ملی و بینالمللی، نقش کلیدی در حفاظت از منابع طبیعی و اکوسیستمهای ارزشمند کشور دارد. در شرایطی که ایران با بحرانهای بیسابقه محیطزیستی مواجه است، اهمیت این معاونت بیش از همیشه احساس میشود و نقش آن در آینده محیط زیست ایران تعیینکننده خواهد بود.
ایکسپو یک نمایشگاه بین المللی مجازی، دائمی و پیشرفته است که با هدف دیدهشدن حرفهای برندها، معرفی محصولات و خدمات شرکتها بهصورت چندزبانه و جذب مشتریان بینالمللی راهاندازی شده است. این پلتفرم، با پوشش گسترده صنایع مختلف بستر مناسبی برای معرفی تخصصی برندها در بازارهای داخلی و جهانی فراهم میآورد. ایکسپو با بهرهگیری از ابزارهای نوین دیجیتال، مسیر ورود به بازارهای هدف صادراتی را برای شرکتها تسهیل میکند. اگر بهدنبال افزایش فروش خارجی، معرفی برند به زبان مخاطبان جهانی و حضور مؤثر در فضای رقابتی بینالمللی هستید، ایکسپو انتخابی هوشمندانه برای توسعه کسبوکار شماست.